به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ یادداشت از عباسعلی رهبر*/// حضرت زینب س مظهر امید به یک آینده روشن برای احیای رسالت نبوی در مسیر اعتدال علوی و توفقگاه حماسه حسینی برای وصول به اهداف نورانی و امید بخش عصر مهدوی بوده است واما سوال این است که عناصر سازده این امید پویا و حرکت بخش چه بوده است ؟ که اگر ما هم به آن تمسک نماییم جلوه های آن امید سازنده و دشمن مایوس کن را خواهیم دید . به نظر می رسد سه عنصر عقلانیت انقلابی متعالی محور ،صبر و مقاومت هوشمندانه و موقعیت شناسی حضرت زینب س سازه های امید رهایی بخش و سازنده جامعه ما را در مسیر پیشرفت و بالندگی قرار خواهد داد.
در ایام شصت و یک هجری نقش مهم و اصیل زن را در جامعه ظلمت‌زده و جامعه‌ای که اسیر تعصبات دینی است و به عبارتی، اسیر خطاهای شناختی است، آنجا آن بانوی عقیله حضرت زینب س است که می‌آید و با قدرت، با اقتدار و با استدلال فضا را برای ایجاد یک فهم درست و عمیق در جامعه ایجاد می‌کند. حتی در فضای فقه سیاسی ما هم عبارتی که «مرد از دامن زن به معراج می رود»، هر چند ممکن است ما خیلی ساده از آن بگذریم، اما واقعیتی است که نشان می‌دهد منبع رشد، منبع حرکت و منبع تحول در هر جامعه‌ای در واقع زنان جامعه هستند که می‌توانند فضا را برای پیشرفت و رشد ایجاد کنند.
از خصوصیات ایشان، توانایی اندیشه و تفکر و درایت در امور است. ایشان با تعقل و تدبیر توانست مسائل بحرانی را مورد واکاوی قرار داده و موضوعات اصلی را از موضوعات فرعی تشخیص دهد. اهداف دشمن را بشناسد و در راه رسیدن به رسالت تلاش نماید. آن حضرت بعد از سخنرانی حکیمانه و با دوراندیشی در محفل عبیدالله در کوفه، آن¬چنان انقلابی به پا کرد که امام سجاد(ع) از ایشان با تعبیر دانا و حکیم یاد کردند.
همچنین متن بیانات حضرت زینب(س) در این خطبه که حاوی پیشگویی‌های عظیم و حقیقی است، شاهدی بر این مدعاست «فَواللَّهِ لاتَمْحُو ذِکرنَا، وَ لاتُمیتُ وَحْینَا، وَ لاتُدْرِک امَدنا، وَ لاتَرْحِضُ عَنْک عارَها، وَ هل رَایک الّا فَنَدٌ، وَ ایامُک الّاعَدَدٌ، وَ جَمْعُک الّابَدَدٌ؛ اما به خدا سوگند هر چه کنی نمی‌توانی نام و نشان ما را محو کنی و سروش ما را بمیرانی و به حد ما نتوانی رسید و ننگ این اعمال ننگین و ستم‌ها را نتوانی شست و بدان که رأی و تدبیرت سست و روزگارت اندک و انگشت‌شمار و جمعیتت روبه پراکندگی است.»(محمدی ری‌شهری. 1393. ج8: 394)
بصیرت همراه با دوراندیشى و موقعیت‌شناسى حضرت زینب س بود که باعث شد کاروان اسراى حسینى مایه عزت اسلام و حامل پیام عاشورا گردید. «بخش عمده‌ی این عظمت از این‌جاست که اولاً موقعیت را شناخت؛ هم موقعیت قبل از رفتن امام حسین(ع) به کربلا، هم موقعیت لحظات بحرانی روز عاشورا، هم موقعیت حوادث کشنده‌ی بعد از شهادت امام حسین(ع) را؛ و ثانیاً طبق هر موقعیت، یک انتخاب کرد. این انتخاب‌ها زینب را ساخت»(خامنه¬ای ۲۲/۰۸/۱۳۷۰)
حضرت زینب(س) آنچنان در برابر مسائل، صبور و پایدار بود که سرآمد صابران تاریخ شد تا جایی که هر جا سخن از صبر و استقامت به میان می‌آید نام زینب کبری(س) می‌درخشد. «استقامت در راه حق» دیگر ویژگی بارز آن حضرت است. از اخبار موجود چنین قابل برداشت است که ایشان تا پایان عمر همواره بر ظلمی که بر خاندان پیامبر(صلّی‌الله‌علیه‌وآله) رفته، تأکید می‌نمودند.(مفید. 1396. ج۲: ۴۶۷(
این امکان وجود دارد که برای مردان و زنان جامعه ایران ما وجود دارد که بتوانند با تمسک به سیره حسینی و سلوک حضرت زینب س با بهره مندی از عقلانیت انقلابی امید بخش از جهالت عقلی و ضلالت اخلاقی دور شوند «ضلالت اخلاقی» و گمراهی‌هایی که نظام اخلاقی خودخواهانه برای بشر ایجاد می کند، از یک طرف و «جهل‌های مقدس‌نما»، از طرف دیگر، جهل‌هایی که به ظاهر از درون ایسم های بشری و حتی به اسم دین درمی‌آید، در حالی که در حقیقت با فطرت و دین منافات دارد.
این عقیله بنی‌هاشم و عقلانیت حضرت زینب (س) به گونه ای حرکت می‌کند که در چهار مرحله امام زمان خود را نجات می‌دهد. خب، با این نگاه و حرکت و با زبان شناختی فضایی را ایجاد می‌کند و در آن دادگاه صوری که عبیدالله بن زیاد و یزید برگزار می‌کنند، با زبان استدلال‌محور، با زبان قرانی و منطق زبانشناسی خودشان، این شلاق و جراحتی را که بر اهل بیت وارد شده، به یک فرصت مؤثر و مناسب تبدیل می‌کنند و این فرصت مؤثر و مناسب را در رسواگری انجام می‌دهند؛ این همان بحثی است که مقام معظم رهبری تعبیر به تبیین می‌کنند، «جهاد تبیین» که خیلی مهم‌تر از جهاد علمی و جهاد نظامی است. حضرت زینب (س) الگوی مؤثر مجاهد تبیین‌گر با توجه به عنصر عقلانیت متعالی‌محور است.
*عضوهیات علمی دانشگاه علامه طباطبائی
